Saltanatga o‘xshaganlar o‘zlarini ushlab turolmaydilar. “Akangizni bir buragandim, – deya maqtanardi odatda Saltanat, – qosh-ko‘zingdan sadag‘a deb ikki xonali uyni to‘rt xonaga aylantirdilar. Endi xudo xohlasa yer olib, katta uchastka qurdirmoqchiman…”
Akbarali esa… uquvsizligini o‘ylab ezilgani-ezilgan. “Odamlar pulni qaerdan toparkin?..” deb o‘ylayverib ham adoyi tamom bo‘lgan… Buning ustiga to‘ng‘ichi Sherzodning yoshi oltiga qarab borayapti. Uning qo‘lini halollash kerak. To‘y uchun esa risoladagiday bo‘lmasa ham, hech bo‘lmasa ellik-oltmish odam sig‘adigan joy kerak. Bir xonali katalagiga esa beshta odam kirsa, oltinchisi tashqarida kutib turishi kerak bo‘ladi… Hozir maktabga olti yoshdan olishadi. Shoshilish kerak, shoshilish…
* * *
Bu dunyodagi har qanday yangilikni ayol zoti birinchi bo‘lib eshitadi. Bu haq gap.
Dilxiralikka boy kunlarning birida Xolnisa erini anchayin iljayib, ko‘zlari chaqnab, ko‘tarinki kayfiyatda qarshiladi.
Bunday shodumonlik bejiz bo‘lmasligiga allaqachonlardan boshlab aqli yetib qolgan Akbaralining yuragi orqasiga tortib ketdi. “Qarz ko‘targan, – degan xayolga bordi u dastlab. – Olgandayam yaxshigina olgan”.
Xolnisa eriga achchiq choy damlab bergach, hamon lab-lunjini yig‘ishtirib ololmagan ko‘yi suyunchi undirishga shoshildi:
– Eshitdik, dadasi, eshitdik.
– Nimani? – hushyor tortdi Akbarali.
– Shunday bozorning yonginasida yangi bank ochilibdi. Uy qurayotganlarga qarz berayotganmish.
Akbarali eslaganday bo‘ldi. Darhaqiqat, o‘sha joyda muhtasham bir bino qisqa muddatda qurilib, ishga tushgandi. Adashmasa, yonboshiga “Ipoteka bank” deb yozib qo‘yishgandi.
Akbarali darhol xotinining muddaosini tushundi. Shu sababli elburutdan uning olovini o‘chirib qo‘yish maqsadida ochig‘iga ko‘chdi:
– Davlatdan qarzdor bo‘lish yomon, xotin…
Ammo er gapini tugatolmadi.
Birdan ko‘zlari nafratdan chaqchayib, qovoq-tumshug‘i osilib ketgan Xolnisa o‘shqirib berdi:
– Butun dunyo qarz olib yashaydi, lekin oxirzamon bo‘lmaydi. Siz qarz olsangiz tamom!
Akbarali yana yotig‘i bilan tushuntirishga urindi. Xolnisa bobillab berdi:
– Tamom-vassalom! Davlatdanmi, tanishingizdanmi qarz olib, uchastka sotib oling. Bo‘lmasa bolalarimni yetaklab boraman-da, o‘zimni ko‘prikdan tashlayman!..
Xolnisa shu so‘zlarni aytayotgan mahal unga qarab turgan Akbarali cho‘chib ketdi. Illo, qarshisida to‘rt qarich oshiqcha joy ilinjida ezilaverib tamom bo‘lgan, qo‘yib bersa o‘zini ko‘prikdan tashlashdan ham toymaydigan ayol turardi!
Akbarali beixtiyor zavod yaqinidagi katta ko‘chada qurilgan yangi ko‘prikni, uning ostidan g‘izillab o‘tib turadigan mashinalarni eslab seskandi.
Yana yuragi simillab og‘rib ketdi.
Ammo buni xotiniga sezdirmadi.
* * *
Bu boshlanishi ekan.
Xolnisaning o‘y-fikrini yangi uy, yana deng, butun boshli hovli tashvishi egalladi-qo‘ydi.
Ayolning nazarida bankdagilar quchoq ochib muntazir turishibdi-yu, Akbarali shu tomonga qarab yursa bas, yugurib chiqib kutib olishadi.
Olinajak yoinki qurilajak hovlini deb ayol hammasiga

Qo'shdi: Admin
Qo'shildi: 26.02.25 / 00:44
O'qilgan: 682
Fikrlar: 0